Drie jaar oorlog in Oekraïne, zonder exitstrategie. Geen zicht op een einde. Waarom wil de EU na drie jaar bloedvergieten door blijven vechten en steeds meer geld in wapens investeren, terwijl Donald Trump al direct na zijn aantreden als president naar een oplossing zocht? Het verschil zit hem in leiderschap.
Europese (en Nederlandse) politici combineren twee desastreuze managementstijlen, legt Marianne Zwagerman uit in Op z’n Kop: ‘Never Waste a Good Crisis’ en de ‘Dead Horse Theory‘ (oftewel: eindeloos blijven trekken aan een dood paard). Ursula von der Leyen doet wat ze altijd doet: een crisis aangrijpen om haar macht te vergroten. Net als bij corona denkt ze nu: Ha! Dit is mijn moment!, en gooit er even 800 miljard tegenaan voor ReArm Europe. Ineens gelden begrotingsregels en stikstofwetten niet meer. Een wapenfabriek bouwen? Prima! Militair oefenterrein nodig? Ga je gang!
Dit is machtspolitiek in actie: de EU grijpt elke crisis aan om zichzelf relevant maken. Maar echt leiderschap betekent weten wanneer iets niet werkt – en stoppen. Trump is ondernemer. En een goede ondernemer blijft niet aan een dood paard trekken. Kijk naar John de Mol. Ja, 98% van wat hij doet mislukt. Maar hij ziet wel op tijd wanneer iets niet werkt. Hij probeerde ooit de Telegraaf Media Groep over te nemen. Mislukte. En dan? Stoppen. Door naar het volgende idee.
Het is heel simpel: Als je merkt dat je op een dood paard rijdt: stap af. Maar wat doen bureaucraten en zwakke politici? Die pakken een zweep. Die benoemen een commissie om het dode paard te bestuderen. Die organiseren een studiereis om te kijken hoe andere landen met dode paarden omgaan. Die verlagen de criteria, zodat een dood paard weer door kan als ‘beperkt levend’. Kortom: het circus gaat door.
Zo zitten we in Nederland met politici als Sophie Hermans, die als minister van ‘Groene Groei’ trekt aan een paard dat twintig jaar geleden voor het laatst ademhaalde. Want we weten al lang: die windmolens werken niet. We hebben inmiddels stroomtekorten. We worden op energiegebied een derdewereldland. Een echte leider zoals Trump of Elon Musk zou besluiten: Dit werkt niet. Stoppen. Omdraaien.
De aanhangers van het dode paard, zoals ook Ursula von der Leyen, blijven trekken. Want voor hen is het doel niet een betere wereld, maar meer macht. Ze grijpen crisis na crisis aan om hun positie te versterken. Echt leiderschap is iets anders: vooruitdenken, bijsturen en loslaten wanneer iets niet werkt.
Dode-paard-bureaucraten laten liever een rapport schrijven met de conclusie dat een dood paard best handig is. Je hoeft ‘m niet te voeren, de stal blijft schoon, dus hij kost veel minder dan een levend paard.
Bekijk de hele uitleg in Op z’n Kop #184, over Obama, de manipulatiemaatschappij en hoe één tweet de wereld veranderde. Luisteren kan natuurlijk ook, in je podcastapp of op NPO Radio 1.