Het is angstaanjagend om te zien hoe media over elkaar heen buitelen met verhalen over onze aanstaande oorlogseconomie, het leveren van ‘boots on the ground’ in Oost-Europa en de aanschaf van steeds meer wapentuig. Ze maken zo de geesten van de Nederlandse burgers rijp voor (deelname aan) een oorlog, terwijl ze beter zouden moeten weten. Er is zoveel bekend over de rol die media spelen in het verspreiden van oorlogspropaganda. Van keiharde leugens, die de wereld in worden geholpen voor regeringen en geheime diensten. Historica Pien van der Hoeven schreef daarover het boek Spoken dat ik al eens aanhaalde in mijn columns zoals deze over de Economie van de Dood.
Van der Hoeven schetst een beeld van journalisten als gewillig doorgeefluik van ‘angst zaaiend en haat opwekkend nepnieuws’ en als ‘reclamemakers voor wapenfabrikanten’. De paar journalisten die wel proberen de waarheid te publiceren worden tegengewerkt door hun collega’s en ‘schofterige mediabazen’ zoals van der Hoeven ze beschrijft. Oorlog is entertainment, het verkoopt kranten en scoort kijkcijfers als de berichtgeving een beetje in lijn is met de maatschappelijke consensus. Afwijkende geluiden worden niet op prijs gesteld. Niet door de overheid, niet door het publiek en dus niet door mediabazen. Omdat media geen collectief geheugen blijken te hebben voor oorlogsverslaggeving maken ze in elke oorlog dezelfde fouten.
In Op z’n Kop spraken Rick en ik met Pien van der Hoeven over haar onderzoek naar leugens in het ontstaan en aanjagen van oorlogen, en de rol van media daarbij.
De hele uitzending beluister je via je podcastapp of bij NPO radio 1.
Het boek Spoken is als ebook overal te koop en als papieren boek te bestellen op de site van Pien van der Hoeven.
Het is een verbijsterend boek. Lees het vooral niet als je wilt geloven dat oorlogen een ander doel dienen dan plat geld verdienen door de oorlogsindustrie.